Psychoterapia niemowląt – wskazania i skuteczność

Niemowlę i małe dziecko powinny doświadczyć serdecznej, zażyłej i ciągłej relacji z matką
(lub stałym jej zastępcą), w której obie strony znajdują satysfakcję i radość
Bowlby i Ainsworth, 1951, s. 11;Bretherton, 1992

Wskazania do terapii diady matka-niemowlę:

  • depresja poporodowa
  • nadmierny niepokój rodzicielski
  • trudność w nawiązaniu więzi z dzieckiem
  • problemy z karmieniem lub snem
  • traumatyczne doświadczenia okołoporodowe

Cele terapii diady matka-niemowlę:

  • wzmocnienie bezpiecznego przywiązania
  • redukcja lęku i napięcia w relacji
  • poprawa wzajemnego zrozumienia i komunikacji między matką a dzieckiem
  • wsparcie rozwoju kompetencji rodzicielskich
  • przepracowanie trudności emocjonalnych matki wpływających na relację z dzieckiem

Psychoterapia diady opiera się na teorii przywiązania Johna Bowlby’ego oraz badaniach nad interakcjami matka-dziecko. Zakłada ona, że jakość wczesnej relacji ma fundamentalne znaczenie dla rozwoju emocjonalnego i społecznego dziecka oraz dobrostanu matki. Sesje terapeutyczne odbywają się z udziałem matki i dziecka. Terapeuta obserwuje ich interakcje, wspiera matkę w rozumieniu sygnałów dziecka i pomaga w budowaniu pozytywnych wzorców komunikacji. W naszym ośrodku wykorzystujemy różne techniki pracy, w tym:

  • analizę nagrań wideo z interakcji
  • wspólną zabawę i ćwiczenia wzmacniające więź
  • psychoedukację

Badania naukowe jednoznacznie potwierdzają skuteczność terapii diady matka-niemowlę

Program STEEP (Steps Toward Effective, Enjoyable Parenting) to długoterminowe badanie prowadzone przez Uniwersytet Minnesota, które objęło ponad 200 diad wysokiego ryzyka.

Po roku terapii:
– 85% dzieci rozwinęło bezpieczny styl przywiązania
– znacząco poprawiła się wrażliwość macierzyńska na potrzeby dzieci
– nastąpiła redukcja zachowań dezorganizacyjnych u dzieci

Badania Cohena i współpracowników (2019) stanowi randomizowane badanie kliniczne z grupą kontrolną, objęło 140 par matka-dziecko z diagnozą depresji poporodowej.

Po 6 miesiącach terapii stwierdzono:
– redukcję objawów depresji u 72% matek
– poprawę interakcji matka-dziecko u 68% par
– zmniejszenie problemów z regulacją emocji u dzieci